ΓΡΑΦΗ Ή ΜΟΥΝΤΖΟΥΡΑ

ΓΡΑΦΗ   Ή  ΜΟΥΝΤΖΟΥΡΑ

Η γραφή ως μέσω αποτύπωσης ιδεών, επικοινωνίας  και έκφρασης συναισθημάτων ή γνώσεων είναι   εξαιρετικά σημαντική . Παραμένει ένα  από τα κύρια «εργαλεία» που χρησιμοποιούμε  για τους προαναφερόμενους λόγους , ακόμη  και αν στην εποχή της πληροφορίας , των ηλεκτρονικών υπολογιστών, των έξυπνων  τηλεφώνων και των tablet η αναγκαιότητα  της περιορίζεται .

Η γραφή είναι μια πολύπλοκη δεξιότητα. Για πολλά παιδιά ή και ενήλικες δεν είναι ευχάριστη . Ο λόγος είναι  γιατί   δεν μπορούν να αποτυπώσουν στο χαρτί και να γίνουν κατανοητοί μέσα από ένα ευανάγνωστο κείμενο  τις σκέψεις τους , ενώ γνωρίζουν ακριβώς τι θα πρέπει ή τι θέλουν  να γράψουν.

Το γεγονός αυτό μπορεί να προκαλέσει εκνευρισμό και άγχος που επηρεάζει την επιθυμία τους να γράψουν. Η ανησυχία και το άγχος δεν εμφανίζεται μόνο στο παιδιά που προσπαθούν να γράψουν αλλά το αποτέλεσμα της προσπάθειας τους δεν είναι ποιοτικά καλό. Συχνά εμφανίζεται στους γονείς και στους δασκάλους που βλέπουν την προσπάθεια του παιδιού να καταθέσει τις ιδέες του χωρίς να τα καταφέρνει .Είναι απαραίτητο να σημειωθεί ότι όλες οι δυσκολίες όσον αφορά το γράψιμο δεν είναι ίδιες .

Η γραφή ως δεξιότητα  ακολουθεί μια αναπτυξιακή πορεία όπως ακριβώς και όλες οι υπόλοιπες  δεξιότητες που κατακτά ένα παιδί καθώς μεγαλώνει- αναπτύσσεται .

Πριν γίνει αξιολόγηση σχετικά με την δεξιότητα του παιδιού στην γραφή είναι απαραίτητο να συνυπολογιστούν στην «εξίσωση» του προβλήματος και παράγοντες όπως η ηλικία του ή η προηγούμενη εμπειρία του στο γράψιμο.

Ορισμένες αρχικές ερωτήσεις που θα πρέπει να γίνουν ,εφόσον υπάρχει αμφιβολία σχετικά με την ικανότητα του παιδιού στο γράψιμο είναι :  

1.Έχει λάβει το παιδί οποιαδήποτε καθοδήγηση/διδασκαλία σχετικά με το γράψιμο ?

2.Ποία είναι η τακτική που ακολουθούν στο σχολείο?

3.Υπάρχει ανησυχία σχετικά με το γράψιμο μόνο από τους γονείς ?Μοιράζονται την ίδια ανησυχία οι δάσκαλοι ή το ίδιο το παιδί ?

4.Ποία είναι η κυριότερη ανησυχία ?

Τα γράμματα βγαίνουν τα γράμματα έξω από τις γραμμές ?

Είναι δυσανάγνωστα ή έχουν κακό γραφικό χαρακτήρα ?

Το παιδί εκφράζει δυσφορία ή πόνο όταν γράφει ?

Πιέζει το μολυβί στο χαρτί δυσανάλογα με αποτέλεσμα να σχίζει το χαρτί ή τα γράμματα του να μην διακρίνονται ?

Γράφει πολύ αργά που καθυστερεί και δεν προλαβαίνει να ολοκληρώσει τις εργασίες του ?

Γράφει πολύ γρήγορα που το κείμενο του είναι δυσανάγνωστο ?

Έχει δισταγμό  για να γράψει ή συχνά παραιτείται της προσπάθειας ?

Οι απαντήσεις  στις παραπάνω ερωτήσεις θα δώσουν μια περισσότερο ξεκάθαρη εικόνα σχετικά με τη δυσκολία του παιδιού στη γραφή . Γεγονός που θα βοηθήσει όσους ασχοληθούν προσεγγίζοντας το παιδί .

Αρκετή γονείς προσπαθώντας να δώσουν λύση στην πιθανή δυσκολία γραφής του παιδιού τους συχνά ρωτάνε.

Ανησυχώ για τι γραφή του παιδιού μου ? Τι μπορώ να κάνω ?

Υπάρχουν αρκετά πράγματα  που θα μπορούσαν να γίνουν .

Αρχικά στο σπίτι :

1.       Παρατηρήστε πώς γράφει

2.       Παρατηρήστε το χειρισμό του και σε άλλα εργαλεία όπως πιρούνι ,κουτάλι .Αυτό μπορεί να  δώσει απάντηση σχετικά με την επιδεξιότητα του παιδιού στη λεπτή κίνηση και τον συντονισμό των κινήσεων που συνδέονται άμεσα με τη γραφή.

3.       Θα πρέπει να βεβαιωθείτε  ότι το περιβάλλον του παιδιού τον βοηθάει  στη γραφή πχ  γράφει στο γραφείο του και όχι σε τραπεζάκι απέναντι από την τηλεόραση ή στο πάτωμα.

4.       Βεβαιωθείτε ότι τα γραφικά εργαλεία (μολύβι, στηλός) είναι τα κατάλληλα για την ηλικία του, ούτε πολύ μεγάλα ούτε και μικρά ή λεπτά για εκείνο.

             Μιλήστε μαζί του για το πως νιώθει όταν γράφει. Τον ανησυχεί κάτι ? Αισθάνεται δυσκολία με κάτι?

Μετέπειτα στο σχολείο:

1.Μιλήστε με το δάσκαλο του. Ανησυχεί το ίδιο με τη γραφή του παιδιού ?

2.Πότε και πόσο συχνά διδάσκουν ασκήσεις γραφής ή προγραφής  στην τάξη

3.Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη πρακτική /τεχνική  για τη γραφή που χρησιμοποιούν στο σχολείο

Εφόσον κάνετε τα προαναφερόμενα και η δυσκολία παραμένει ,θα πρέπει να ζητήσετε μία αξιολόγηση γραφοκινητικών δεξιοτήτων από ένα παιδιατρικό εργοθεραπευτή.

Το παιδί μεγαλώνοντας θα ξεπεράσει τις γραφοκινητικές του δυσκολίες ?

Έρευνες έχουν δείξει ότι μικρές δυσκολίες με την κατάλληλη υποστήριξη και την ωρίμανση του παιδιού ξεπερνιούνται. Παρόλα αυτά μεγάλες δυσκολίες επιμένουν (με μειωμένη ένταση ) και στην ενηλικίωση ακόμα και αν το παιδί λάβει την κατάλληλη παρέμβαση .Για αυτές τις περιπτώσεις η πληκτρολόγηση ενός κειμένου είναι η καλύτερη εναλλακτική  λύση.

Είναι η δυσκολία που μπορεί να έχει ένα παιδί στη γραφή αποτέλεσμα κακής /φτωχής διδασκαλίας ?

Η καλή διδασκαλία ,σε μικρή ηλικία ,είναι σημαντική. Παρόλα αυτά υπάρχουν παιδιά που έχουν ακόμη γραφοκινητικές  δυσκολίες , ενώ έχουν λάβει καλή εκπαίδευση στο  νηπιαγωγείο ή σχολείο του .

Μπορεί η πληκτρολόγηση να λύσει το πρόβλημα ?

Είναι σημαντική η βοήθεια σε πολλούς ανθρώπους να εκφραστούν με τη «γραφή»/πληκτρολόγηση ,εκφράζοντας τις ιδέες τους σε επίπεδο συνδιαλλαγής και επικοινωνίας και θα πρέπει να ενθαρρύνεται κάτι τέτοιο. Αλλά η γραφή δεν θα πρέπει να αγνοείται για πολλούς λόγους .

         i.            Είναι απαραίτητη πχ  σε πολλά σχολικά  μαθήματα (μαθηματικά), καθώς και σε άλλες περιστάσεις του σχολείου

       ii.            Υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις πως η γραφή βοηθάει στη ροή της σκέψης . Ανάλογες  δεν υπάρχουν για την πληκτρολόγηση.

      iii.            Η γραφή είναι προσωπική διαδικασία. Είναι σαν την υπογραφή, ή ο τρόπος που ντυνόμαστε ή το χτένισμα που ακολουθούμε στα μαλλιά μας. Μπορούμε να αναγνωρίσουμε των άνθρωπο από  το στυλ γραφής του. Θα πρέπει να ενθαρρύνεται η γραφή εφόσον είναι λειτουργική

Είναι η αριστεροχειρία η πηγή του προβλήματος ?                    

Η αριστεροχειρία δεν είναι πρόβλημα από μόνη της .Η πλειοψηφία των αριστερόχειρων γραφή το ίδιο καλά με τους δεξιόχειρες.

Ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι οι αριστερόχειρες αναπτύσσουν την ευχέρεια και τη ροή  στη γραφή με μικρή καθυστέρηση σε σχέση με τους δεξιόχειρες.

Είναι η γραφοκινητικές δυσκολίες περισσότερο συχνές στα αγόρια ?

Οι κοπέλες φαίνεται να χειρίζονται τα γραφοκινητικά εργαλεία με καλύτερη επιδεξιότητα από τα αγόρια .Αυτή η διαφορά στην ωρίμανση σύντομα καλύπτεται σχεδόν με την έναρξη του δημοτικού σχολείου.

Πόσο σημαντικές είναι οι «λαβές»/ grip των μολυβίων ?

Πολλά παιδιά με δυσκολίες κρατούν το μολύβι ή το στυλό με μή συμβατικό τρόπο(τριποδική λαβή ).Παρόλα αυτά γράφουν πολύ καλά ,χωρίς να υπάρχει απόδειξη ότι η κακή σύλληψη συνδέεται άμεσα με τη λαβή. Η τριποδική λαβή προσφέρει το μικρότερο ρίσκο σχετικά με την κούραση του παιδιού στο γράψιμο και παρέχει τον καλύτερο έλεγχο. Παρόλα αυτά σε  άτομα με γραφοκινητικές δυσκολίες το εξάρτημα γραφής δεν είναι σίγουρο  ότι θα λύσει του πρόβλημα .

Η γραφή του παιδιού μου είναι αργή και ακατάστατη.  Αυτό σημαίνει το παιδί είναι δυσλεκτικό ή δυσπραξικό ? 

Πολλά παιδιά με διάγνωση αναπτυξιακής διαταραχής εμφανίζουν δυσκολίες με τη γραφή. Αυτή η διάγνωση πιθανών να περιλαμβάνει με το διάβασμα με την προφορά , με την προσοχή ή με φτωχό συντονισμό κινήσεων . Η κακή γραφή δεν απαντάτε σε όλες τις διαταραχές ,ούτε βέβαια αποτελεί και διαγνωστικό κριτήριο.

Τι είναι η δυσγραφία ?

Η δυσγραφία είναι διαταραχή γραφοκινητικής ολοκλήρωσης . Ο ορισμός περιγράφει εν μέρει την γραφοκινητική δυσκολία  ως κάτι μόνο του χωρίς να συνδέεται με γενικευμένες δυσκολίες .Ορισμένοι ερευνητές έχουν εντάξει μια υποκατηγορία της δυσγραφίας προκειμένου να τη  μελετήσουν αναλυτικότερα .Συγκεκριμένα αναφέρονται σε «επιφανειακή δυσγραφία» και μια «βαθιά δυσγραφία». Αυτή  η κατηγοριοποίηση δείχνει ότι η αδυναμία  σε διαφορετικούς τύπους επεξεργασίας των ερεθισμάτων μπορεί να είναι η αιτία για δυσκολίες όπως ο κινητικός έλεγχος, η οπτική αντίληψη, η δυσκολίες του λόγου (άρθρωση). Οι  όροι ( γραφοκινητικές δυσκολίες ,δυσγραφία )  μπορεί να χρησιμοποιούνται από κάθε ειδικό θεραπευτή ή εμπλεκόμενο με το παιδί (γονείς ,δάσκαλο ).Το σημαντικό είναι να ελενχθεί πως ορίζεται ως όρος από όλα τα πλαίσια αναφοράς του παιδιού .