Πρόγραμμα Σίτισης για Παιδιά που εμφανίζουν επιλεκτικότητα κατά τη σίτιση

Η πρόκληση της επιλεκτικής σίτισης

Η επιλεκτική σίτιση είναι ένα φαινόμενο που αφορά πολλά παιδιά και προκαλεί ανησυχία σε γονείς και ειδικούς.

Τι ορίζουμε ως Επιλεκτική Σίτιση;

Η επιλεκτική σίτιση χαρακτηρίζεται από την περιορισμένη αποδοχή τροφών, συχνά λόγω αισθητηριακών, κινητικών ή και ψυχολογικών παραγόντων. Παιδιά με επιλεκτική σίτιση μπορεί να αποφεύγουν συγκεκριμένες υφές, γεύσεις ή ακόμα και χρώματα τροφών, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξή τους και την ποιότητα ζωής τόσο των ίδιων όσο και ολόκληρης της οικογένειας.

Επιλεκτική σίτιση : Τι λένε τα στατιστικά.

Η επιλεκτική σίτιση είναι ένα συχνό φαινόμενο στην παιδική ηλικία, ιδιαίτερα κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής. Σύμφωνα με έρευνες:
- Προσχολική ηλικία (2–5 ετών): Εμφανίζεται σε ποσοστά που κυμαίνονται από 14% έως 50%.
- Ηλικία 4 ετών: Περίπου 26% των παιδιών παρουσιάζουν επιλεκτική σίτιση.
- Ηλικία 6 ετών: Το ποσοστό μειώνεται σε 13%, δείχνοντας ότι για πολλά παιδιά πρόκειται για παροδική φάση.
- Παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές: Έως και 80% παρουσιάζουν προβλήματα σίτισης, συμπεριλαμβανομένης της επιλεκτικότητας.

 

Αν και η επιλεκτική σίτιση είναι συχνά μέρος της φυσιολογικής ανάπτυξης, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να επιμείνει και να επηρεάσει τη διατροφική ποικιλία και την ανάπτυξη του παιδιού.

Συχνές συμπεριφορές που αναφέρουν και προβληματίζουν τους γονείς είναι:

- Φωνές, κλάμα, άρνηση τροφής

- Κλείνουν το στόμα ή αποφεύγουν την τροφή

- Σπρώχνουν ή πετούν φαγητό/σκεύη

- Πρόκληση εμετικού αντανακλαστικού, φτύσιμο

- Άρνηση σε νέα φαγητά, τάση φυγής

- Μάσημα χωρίς κατάποση

- Άρνηση χρήσης διαφορετικών πιάτων ή σκευών

- Ετεροεπιθετικότητα ή αυτοεπιθετικότητα κατά τη διάρκεια των γευμάτων

Το γονεικό άγχος για το διατροφικά ελλείμματα και οι ακανόνιστες συνήθειες της οικογένειας σε σχέση με το φαγητό έχουν άμεση σύνδεση με τα διατροφικά ελλείμματα

 

Τι μας λένε οι γονείς

«Τα γεύματα είναι χαοτικά, αγχωτικά και μου καταναλώνουν μεγάλη ενέργεια»
«Από μικρό παιδί ήταν πολύ δύσκολο με το φαγητό του»

Η προσέγγιση SOS Approach to Feeding

 

 

Η μέθοδος Sequential – Oral – Sensory (SOS) είναι μια πολυδιάστατη και παιδοκεντρική προσέγγιση για παιδιά με επιλεκτικότητα σίτισης.

·        Είναι σχεδιασμένη να αξιολογεί και να αντιμετωπίζει όλους τους παράγοντες που εμπλέκονται στις δυσκολίες σίτισης.

·        Εξετάζει και αντιμετωπίζει το παιδί ολιστικά.

·        Είναι φιλοσοφικά βασισμένη στην ιδέα ότι ακολουθούμε τον ρυθμό του παιδιού και σεβόμαστε τις ανάγκες/επιλογές του.

Οι 5 βασικές αρχές της προσέγγισης SOS:
1. Αποδομούμε μύθους γύρω από τη σίτιση. Οι μύθοι σχετικά με το φαγητό (π.χ. άφησε το παιδί να πεινάσει, το παιδί ξέρει ενστικτωδώς πως να φάει κλπ) παρεμβαίνουν στην κατανόηση και τη θεραπεία των προβλημάτων σίτισης.

2. Ξεκινάμε με συστηματική απευαισθητοποίηση, για να μειώσουμε την αίσθηση απειλής που μπορεί να προκαλεί το φαγητό.

3. Η «Φυσιολογική Ανάπτυξη» της σίτισης μας δίνει το καλύτερο σχέδιο για τη θεραπεία της σίτισης και την ενίσχυση της προόδου.

4. Χρησιμοποιούμε ιεραρχίες τροφών και στοχευμένες επιλογές, ώστε να ενισχύσουμε σταδιακά την αποδοχή νέων υφών και γεύσεων.

5. Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα μέσα από το ΠΑΙΧΝΙΔΙ. Επομένως, η πιο αποτελεσματική Θεραπεία Σίτισης χρησιμοποιεί το Παιχνίδι-Με-Ένα-Σκοπό για να διδάξει νέες δεξιότητες .

Η ενσωμάτωση του παιχνιδιού στη διαδικασία της σίτισης βοηθάει τα παιδιά να εξερευνήσουν νέες τροφές με ασφάλεια και διασκέδαση. Η χρήση δημιουργικών δραστηριοτήτων  ενθαρρύνει την αλληλεπίδραση με το φαγητό, μειώνοντας το άγχος και ενισχύοντας την περιέργεια.

 

Ποια παιδιά ωφελούνται από το πρόγραμμα;

- Παιδιά με πολύ περιορισμένο αριθμό αποδεκτών τροφών (λιγότερα από 20).
- Παιδιά που απορρίπτουν ομάδες τροφών ή συγκεκριμένες υφές.
- Παιδιά με δυσκολίες μετάβασης σε στερεές τροφές.
- Παιδιά με φτωχή πρόσληψη βάρους.
- Παιδιά με άγχος ή αρνητικές συμπεριφορές γύρω από τα γεύματα.
- Οικογένειες που νιώθουν ότι «παλεύουν» καθημερινά για το φαγητό.

Μαζί με την οικογένεια

Η συμμετοχή των γονιών είναι κλειδί για την επιτυχία. Στηρίζουμε, καθοδηγούμε και ενδυναμώνουμε τους γονείς/φροντιστές ώστε να μεταφέρουν τη θετική εμπειρία του θεραπευτικού πλαισίου στο οικογενειακό τραπέζι.

 

 

Επικοινωνήστε μαζί μας

Αν το παιδί σας αντιμετωπίζει δυσκολίες στο φαγητό, είμαστε εδώ να σας ακούσουμε και να σας βοηθήσουμε να χτίσετε μαζί του μια υγιή και χαρούμενη σχέση με το φαγητό.

Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας κάνοντας κλικ ΕΔΩ

 

Ελισσάβετ Ανεμογιάννη

Εργοθεραπεύτρια

---

ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΔΕΠΥ -ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ

 

Δυσλεξία και παρέμβαση

 

Δυσλεξία και παρέμβαση

Η διάγνωση της δυσλεξίας είναι το εργαλείο για τη δημιουργία των συνθηκών

εκείνων που θα κάνουν το σχολείο προσβάσιμο και προσιτό για όλους τους μαθητές

στο πλαίσιο της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης (Ho, 2004). Η ΕΔΕΑΥ σε συνεργασία

με το Κ.Ε.Σ.Υ ή τα δημόσια Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα σχεδιάζουν το

Εξατομικευμένο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης για τον μαθητή με δυσλεξία. Πιο

αναλυτικά η εξειδικευμένη διδασκαλία που θα έχει ως γνώμονα το αναπτυξιακό

επίπεδο του μαθητή θα τον βοηθήσει να άρει τα εμπόδια που του δημιουργούσαν τα

συνοδά με τη δυσλεξία ελλείμματα (Τζιβινίκου, 2015).

Η παρέμβαση που θα δεχτεί μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα στην τάξη που φοιτά ο μαθητής, σε ειδικά τμήματα

ένταξης και σε κέντρα ειδικών θεραπειών, ενώ η καταλληλόλητα του προγράμματος

έγκειται στις αδυναμίες που παρουσιάζει ο μαθητής, στην ηλικία του και στο επίπεδο

ανάπτυξής του (Στασινός, 2020).

Προκειμένου να διασφαλιστεί η επίτευξη των στόχων της διδακτικής παρέμβασης

εξετάζονται τα ακόλουθα στοιχεία ανταπόκρισης που θα πρέπει να ακολουθηθούν για

να τελεσφορήσει, με βάση τη συλλογή δεδομένων για τη διάγνωση : 1) Ο μεγάλος

βαθμός καθοδήγησης στην τυπική εκπαίδευση, 2) Το πρόγραμμα παρέμβασης το

οποίο πρέπει να καταρτιστεί σύμφωνα με τις ανάγκες του μαθητή, 3) Το συνεργατικό

κλίμα που θα πρέπει να υπάρχει στο εμπλεκόμενο προσωπικό της σχολικής μονάδας

στην οποία φοιτά ο μαθητής για την δημιουργία κατάλληλου περιβάλλοντος

προκειμένου να υποστηριχθεί η ανάπτυξή του , η παρέμβαση και να ελεγχθούν τα

αποτελέσματά της, 4) Ο συνεχής έλεγχος της εξέλιξης και προόδου του μαθητή, 5) Η

συμμετοχή των γονέων και κηδεμόνων του μαθητή, 6) Η πραγματοποίηση

συστηματικών ελέγχων για την επιμελημένη εφαρμογή της παρέμβασης (Berkeley,

Bender, Peaster, & Saunders, 2009). Η ανταπόκριση αυτή αφορά την πρώιμη

παρέμβαση η οποία είναι πολύ σημαντική για την πρόοδο του μαθητή (Hallahan,

Lloyd, Kauffman, Weiss & Martinez, (2005).

Η υποστήριξη που μπορεί να λάβει ένας μαθητής με δυσλεξία είναι δυνατή με την

εφαρμογή ενός εξατομικευμένου προγράμματος παρέμβασης και ειδικότερα με

δραστηριότητες φωνολογικής επίγνωσης, με εξειδικευμένα προγράμματα ανάγνωσης,

γραφής, ορθογραφίας, αριθμητικής και με την καλλιέργεια στρατηγικών μάθησης

(Πόρποδας, 2002). Τα παραπάνω προϋποθέτουν την εφαρμογή πολυαισθητηριακών

μεθόδων που θα εστιάζουν στην επανάληψη και πρακτική εξάσκηση του μαθητή. 

Επιπρόσθετα επιβεβλημένη κρίνεται η άμεση στοχευμένη διδασκαλία κατά την οποία

ο εκπαιδευτικός-ειδικός παιδαγωγός θα έχει προσδιορίσει εκ των προτέρων τους

διδακτικούς στόχους και θα παρέχει ανατροφοδότηση στον μαθητή αποσκοπώντας

στην ενίσχυση της αυτενέργειας του (Πολυχρόνη, 2011). 

Επειδή οι μαθητές με   Δυσλεξία συχνά παρουσιάζουν δυσκολίες συναισθηματικής φύσεως εξαιτίας της

κριτικής που δέχονται σε οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον και των

συναισθημάτων ματαίωσης που βιώνουν λόγω της κακής σχολικής τους επίδοσης

κρίνεται αναγκαία η παρέμβαση και υποστήριξη τους εφαρμόζοντας παιδαγωγικές

στρατηγικές που θα τους στηρίζουν ψυχοσυναισθηματικά και θα συμβάλλουν στην

κινητοποίησή τους, τη μείωση του άγχους και την ενίσχυση της αυτοεκτίμησής

τους.(Στασινός, 2020). 

   

Πένυ Κονάνου 

Ειδική Παιδαγωγός

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Hallahan, D., Lloyd, J., Kauffman, J., Weiss, P., Martinez, E. (2005). Learning

Disabilities. Foundations, characteristics and affective teaching. USA: Pearson

Education, Inc

Ho, A. (2004). To be labelled, or not to be labelled: that is the question. British

Journal of Learning Disabilities, 32, 86-92

Πόρποδας, Κ. (2003). Διαγνωστική αξιολόγηση και αντιμετώπιση των μαθησιακών

δυσκολιών στο δημοτικό σχολείο (Ανάγνωση, Ορθογραφία, Δυσλεξία, Μαθηματικά).

Πάτρα: ΥΠΕΠΘ-ΕΠΕΑΕΚ

Πολυχρόνη,  Φ.  (2011α).  Οριοθέτηση,  ταξινόμηση  και  αιτιολογικοί  παράγοντες 

των  μαθησιακών  δυσκολιών.  Στο  Φ.  Πολυχρόνη  (Επιμ.),  Ειδικές  μαθησιακές 

δυσκολίες (σσ. 119‐140). Αθήνα: Πεδίο

Στασινός, Δ. (2020). Ψυχοπαθολογία του Λόγου και της Γλώσσας. Δυσλεξία,

Πολυγλωσσία, Λογοθεραπεία & Συμπερίληψη. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg.

Τζιβινίκου, Σ. (2015). Μαθησιακές δυσκολίες-διδακτικές παρεμβάσεις. Αθήνα:

Κάλλιπος.