ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΔΕΠΥ -ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ

 

Δυσλεξία και παρέμβαση

 

Δυσλεξία και παρέμβαση

Η διάγνωση της δυσλεξίας είναι το εργαλείο για τη δημιουργία των συνθηκών

εκείνων που θα κάνουν το σχολείο προσβάσιμο και προσιτό για όλους τους μαθητές

στο πλαίσιο της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης (Ho, 2004). Η ΕΔΕΑΥ σε συνεργασία

με το Κ.Ε.Σ.Υ ή τα δημόσια Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα σχεδιάζουν το

Εξατομικευμένο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης για τον μαθητή με δυσλεξία. Πιο

αναλυτικά η εξειδικευμένη διδασκαλία που θα έχει ως γνώμονα το αναπτυξιακό

επίπεδο του μαθητή θα τον βοηθήσει να άρει τα εμπόδια που του δημιουργούσαν τα

συνοδά με τη δυσλεξία ελλείμματα (Τζιβινίκου, 2015).

Η παρέμβαση που θα δεχτεί μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα στην τάξη που φοιτά ο μαθητής, σε ειδικά τμήματα

ένταξης και σε κέντρα ειδικών θεραπειών, ενώ η καταλληλόλητα του προγράμματος

έγκειται στις αδυναμίες που παρουσιάζει ο μαθητής, στην ηλικία του και στο επίπεδο

ανάπτυξής του (Στασινός, 2020).

Προκειμένου να διασφαλιστεί η επίτευξη των στόχων της διδακτικής παρέμβασης

εξετάζονται τα ακόλουθα στοιχεία ανταπόκρισης που θα πρέπει να ακολουθηθούν για

να τελεσφορήσει, με βάση τη συλλογή δεδομένων για τη διάγνωση : 1) Ο μεγάλος

βαθμός καθοδήγησης στην τυπική εκπαίδευση, 2) Το πρόγραμμα παρέμβασης το

οποίο πρέπει να καταρτιστεί σύμφωνα με τις ανάγκες του μαθητή, 3) Το συνεργατικό

κλίμα που θα πρέπει να υπάρχει στο εμπλεκόμενο προσωπικό της σχολικής μονάδας

στην οποία φοιτά ο μαθητής για την δημιουργία κατάλληλου περιβάλλοντος

προκειμένου να υποστηριχθεί η ανάπτυξή του , η παρέμβαση και να ελεγχθούν τα

αποτελέσματά της, 4) Ο συνεχής έλεγχος της εξέλιξης και προόδου του μαθητή, 5) Η

συμμετοχή των γονέων και κηδεμόνων του μαθητή, 6) Η πραγματοποίηση

συστηματικών ελέγχων για την επιμελημένη εφαρμογή της παρέμβασης (Berkeley,

Bender, Peaster, & Saunders, 2009). Η ανταπόκριση αυτή αφορά την πρώιμη

παρέμβαση η οποία είναι πολύ σημαντική για την πρόοδο του μαθητή (Hallahan,

Lloyd, Kauffman, Weiss & Martinez, (2005).

Η υποστήριξη που μπορεί να λάβει ένας μαθητής με δυσλεξία είναι δυνατή με την

εφαρμογή ενός εξατομικευμένου προγράμματος παρέμβασης και ειδικότερα με

δραστηριότητες φωνολογικής επίγνωσης, με εξειδικευμένα προγράμματα ανάγνωσης,

γραφής, ορθογραφίας, αριθμητικής και με την καλλιέργεια στρατηγικών μάθησης

(Πόρποδας, 2002). Τα παραπάνω προϋποθέτουν την εφαρμογή πολυαισθητηριακών

μεθόδων που θα εστιάζουν στην επανάληψη και πρακτική εξάσκηση του μαθητή. 

Επιπρόσθετα επιβεβλημένη κρίνεται η άμεση στοχευμένη διδασκαλία κατά την οποία

ο εκπαιδευτικός-ειδικός παιδαγωγός θα έχει προσδιορίσει εκ των προτέρων τους

διδακτικούς στόχους και θα παρέχει ανατροφοδότηση στον μαθητή αποσκοπώντας

στην ενίσχυση της αυτενέργειας του (Πολυχρόνη, 2011). 

Επειδή οι μαθητές με   Δυσλεξία συχνά παρουσιάζουν δυσκολίες συναισθηματικής φύσεως εξαιτίας της

κριτικής που δέχονται σε οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον και των

συναισθημάτων ματαίωσης που βιώνουν λόγω της κακής σχολικής τους επίδοσης

κρίνεται αναγκαία η παρέμβαση και υποστήριξη τους εφαρμόζοντας παιδαγωγικές

στρατηγικές που θα τους στηρίζουν ψυχοσυναισθηματικά και θα συμβάλλουν στην

κινητοποίησή τους, τη μείωση του άγχους και την ενίσχυση της αυτοεκτίμησής

τους.(Στασινός, 2020). 

   

Πένυ Κονάνου 

Ειδική Παιδαγωγός

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Hallahan, D., Lloyd, J., Kauffman, J., Weiss, P., Martinez, E. (2005). Learning

Disabilities. Foundations, characteristics and affective teaching. USA: Pearson

Education, Inc

Ho, A. (2004). To be labelled, or not to be labelled: that is the question. British

Journal of Learning Disabilities, 32, 86-92

Πόρποδας, Κ. (2003). Διαγνωστική αξιολόγηση και αντιμετώπιση των μαθησιακών

δυσκολιών στο δημοτικό σχολείο (Ανάγνωση, Ορθογραφία, Δυσλεξία, Μαθηματικά).

Πάτρα: ΥΠΕΠΘ-ΕΠΕΑΕΚ

Πολυχρόνη,  Φ.  (2011α).  Οριοθέτηση,  ταξινόμηση  και  αιτιολογικοί  παράγοντες 

των  μαθησιακών  δυσκολιών.  Στο  Φ.  Πολυχρόνη  (Επιμ.),  Ειδικές  μαθησιακές 

δυσκολίες (σσ. 119‐140). Αθήνα: Πεδίο

Στασινός, Δ. (2020). Ψυχοπαθολογία του Λόγου και της Γλώσσας. Δυσλεξία,

Πολυγλωσσία, Λογοθεραπεία & Συμπερίληψη. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg.

Τζιβινίκου, Σ. (2015). Μαθησιακές δυσκολίες-διδακτικές παρεμβάσεις. Αθήνα:

Κάλλιπος.

 

 

 

 

 

Βασικά συμπτώματα της Δυσλ3ξίας

 

Τι είναι αυτό που ονομάζουμε Δυσλ3ξία.

 

ΔΥΣΛΕΞΙΑ

 

Η δημιουργία ενός κοινώς αποδεκτού ορισμού για τη δυσλεξία έχει φέρει σε αντιπαράθεση επιστήμονες από διαφορετικούς τομείς, εξαιτίας της αιτιοπαθογένειας και των συμπτωμάτων της. Πολλοί ερευνητές που μελέτησαν τη δυσλεξία υποστήριξαν πως πρόκειται για την πιο κοινή μαθησιακή δυσκολία (Δράκος, 2011). 

Πιο συγκεκριμένα αδυναμίες που αναφέρονται στην κατάκτηση βασικών γλωσσικών δεξιοτήτων και ειδικότερα προβλήματα στην ανάγνωση, τη γραφή, την ορθογραφία και την αριθμητική ή τον μαθηματικό υπολογισμό αποτελούν τα στοιχεία που ορίζουν τη δυσλεξία (Στασινός, 2020). Κάποιες προβλήματα που μπορεί να παρουσιαστούν σε άτομα με δυσλεξία είναι τα ακόλουθα: 1. Αντικαθιστούν παρόμοια ως προς το σχήμα γράμματα, 2. Ακουστική διαφοροποίηση των φθόγγων, 3. Αλλάζουν τη σειρά των γραμμάτων ή των συλλαβών μέσα στην λέξη ή πολλές φορές μπορεί ακόμη και να τα παραλείψουν, 4. Δυσκολία στη χρήση συμφωνικών συμπλεγμάτων, 5. Πλήρης αντικατάσταση λέξεων με άλλες (Τομαράς, 2008). 

Ως ειδική μαθησιακή διαταραχή η δυσλεξία διακρίνεται σε δύο τύπους, την επίκτητη δυσλεξία και την ειδική ή εξελικτική δυσλεξία. Πιο αναλυτικά και αναφορικά με την πρώτη κατηγορία η δυσκολία στην επεξεργασία του γραπτού λόγου προέρχεται από εγκεφαλικό τραύμα που υπέστη το άτομο στην πλευρικόκροταφική χώρα του αριστερού ημισφαιρίου (Καραπέτσας & Ζυγούρης, 2006). Η ειδική ή εξελικτική είναι αυτή που ακολουθεί το άτομο από τότε που γεννήθηκε και έχει κληρονομική βάση. Τα ελλείματα που παρουσιάζει το άτομο στην περίπτωση αυτή είναι ακουστικά ή οπτικά (Johnson & Myklebust, 1967).

 Επειδή είναι απίθανο να προσδιοριστεί ο τύπος της δυσλεξίας που υπάρχει σε ένα άτομο συγκεκριμένα καθώς είναι συχνό το φαινόμενο να συνυπάρχουν, προστέθηκε και ο τύπος της μικτής δυσλεξίας που προκύπτει από την μίξη των δύο προηγούμενων τύπων (Πόρποδας, 2003). Η οπτική δυσλεξία είναι ο πιο κοινός τύπος με χαρακτηριστικό το έλλειμμα στην οπτική αντίληψη, διάκριση και οπτική μνήμη. Τα άτομα με οπτική δυσλεξία δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης. Η δυσκολία τους έγκειται στον τρόπο που αντιλαμβάνονται και αναπαράγουν οπτικές ακολουθίες και παράλληλα στη διάκριση σύνθετων σχεδίων. Από την άλλη τα άτομα με ακουστική δυσλεξία παρουσιάζουν ελλείματα στην ακουστική αντίληψη κι επεξεργασία. Τα προβλήματα αυτού του τύπου δυσλεξίας αφορούν την φωνολογική επίγνωση, την ακουστική διάκριση, την ακουστική μνήμη, την ακουστική ακολουθία και την ακουστική σύνθεση (Στασινός, 2020). Αξίζει να διευκρινιστεί ότι τα παιδία με δυσλεξία δεν είναι λιγότερο έξυπνα από εκείνα που δεν έχουν αξιολογηθεί η δεν έχουν λάβει ανάλογη διάγνωση

Το κέντρο Ώθηση ανάπτυξης παιδιού και εφήβου διαθέτει το ανθρώπινο δυναμικό και τα κατάλληλα αξιολογικά εργαλεία προκειμένου να αξιολογήσει με υπευθυνότητα και ακρίβεια  μαθησιακές δυσκολίες που  πιθανόν να εντάσσονται διαγνωστικά στη Δυσλεξία. Παράλληλα έχει την επιστημονική γνώση να παρέμβει απακαταστασιακά  σε παιδιά και εφήβους με Δυσλεξία μέσα από θεραπευτικά πιστοποιημένα προγράμματα και τεχνικές που βοηθούν τα παιδιά και τις οικογένειές τους.

Καρδάση Ηλιάνα 

Ειδ. Παιδαγωγός

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

 

·         Δράκος, Γ., (2011). Σύγχρονα θέματα της Ειδικής Παιδαγωγικής, προβληματισμοί, αναζητήσεις και προοπτικές. Αθήνα : Διάδραση

·          Στασινός, Δ. (2020). Ψυχοπαθολογία του Λόγου και της Γλώσσας. Δυσλεξία, Πολυγλωσσία, Λογοθεραπεία & Συμπερίληψη. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg.

·         Τομαράς, Ν. (2008) Μαθησιακές Δυσκολίες. Ισότιμες ευκαιρίες στην εκπαίδευση. Αθήνα: Πατάκης.

·         Καραπέτσας, Α. Β. & Ζυγούρης, Ν. Χ. (2006). Η χρήση των Γνωστικών Προκλητών Δυναμικών στην αξιολόγηση παιδιών και εφήβων με κατάθλιψη , Εγκέφαλος,43(3), 130 – 140.

·         Johnson, D., & Myklebust, H. (1967). Learning Disabilities: Educational Principles and Practices. New York: Grune & Stratton.

·         Πόρποδας, Κ. (2003). Διαγνωστική αξιολόγηση και αντιμετώπιση των μαθησιακών δυσκολιών στο δημοτικό σχολείο (Ανάγνωση, Ορθογραφία, Δυσλεξία, Μαθηματικά). Πάτρα: ΥΠΕΠΘ-ΕΠΕΑΕΚ